Prawa sumienia pracowników służby zdrowia – pod takim tytułem międzynarodową konferencję 5 września na Uniwersytecie Warszawskim organizuje Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris. Skąd taka inicjatywa?
Problem autonomii sumienia jest dziś niezwykle wyraziście obecny w życiu publicznym. Wystarczy wspomnieć polemikę wokół klauzuli sumienia między naukowcami działającymi pod auspicjami prezydium PAN i ekspertami bioetycznymi KEP oraz starania Naczelnej Izby Lekarskiej o usunięcie z obowiązującego prawa istotnych ograniczeń dla wyrażania sprzeciwu sumienia przez lekarzy, nade wszystko zaś kilkanaście tysięcy farmaceutów domagających się ustawowych gwarancji dla wykonywania swego zawodu zgodnie z sumieniem. Wreszcie symboliczna sprawa prof. Chazana. Jeśli dodatkowo uwzględnimy perspektywę międzynarodową, wówczas okaże się, że krajowe kontrowersje są jedynie egzemplifikacją problemu uniwersalnego. Obserwujemy tendencję do traktowania państwa jako jedynego podmiotu uprawnionego do określania, co jest dobrem, a co złem. W tym kontekście ludzka zdolność etycznego poznania (sumienie) jest przez wielu uznawana za symbol buntu godzącego w porządek publiczny. Najjaskrawiej problem ten rysuje się w służbie zdrowia i stąd ukierunkowanie tematu konferencji.
Czy sprzeciw sumienia mieści się w granicach obowiązującego w Polsce prawa czy – jak podnoszą niektórzy – jest aktem nieposłuszeństwa?
Sytuacja jest różna dla różnych zawodów medycznych. Farmaceuci w ogóle są pozbawieni ustawowej klauzuli sumienia, chociaż konstytucyjne gwarancje wolności sumienia dotyczą wszystkich. Lekarze mają gwarancje ustawowe, jednak uważają, że są one niewystarczające. Obecnie oczekujemy ważnego rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego w tej mierze, jego skutki powinny jednak dotyczyć nie tylko lekarzy.
Jakie zagadnienia będą omawiane podczas konferencji?
Chcemy potraktować kwestię sprzeciwu sumienia kompleksowo, od podstaw teoretycznych, przez funkcję, jaką pełni w systemie prawnym. Uwzględniać będziemy perspektywę zarówno prawa międzynarodowego, jak i krajowych porządków prawnych. Większość prelegentów to prawnicy zagraniczni, zarówno akademiccy, jak i praktycy, nie zabraknie jednak przedstawicieli zawodów medycznych. Mamy niezwykle bogaty i interesujący program, którego szczegóły można odnaleźć na stronie www.konferencja.ordoiuris.pl.
Do kogo konferencja jest adresowana?
Do wszystkich, którzy zastanawiają się, jak we współczesnym świecie wykonywać obowiązki zawodowe w zgodzie ze swoim sumieniem.
Patronem medialnym konferencji jest tygodnik „Idziemy”
 | rozmawiała Irena Świerdzewska |
.jpg)
Co? Gdzie? Kiedy?
